ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΑΚΗ ΠΟΥΜΠΟΥΡΗ*
Στην τρέχουσα διαμάχη για αλλαγή του τρόπου εισδοχής στα πανεπιστήμια συγκλίνουν τα συμφέροντα:
Ποτέ δεν θα θελήσω να πιστέψω ότι υπάρχει έστω και μικρή ομάδα πανεπιστημιακών, συνειδητά τεταγμένη να μεθοδεύσει τη διακοπή τηςτρισχιλιόχρονης χρήσης της Ελληνικής στην Κύπρο.Γιαυτό θα περιοριστώ στις δύο συγκεκριμένες ομάδες.
Οι γονείς των παιδιών από αγγλόγλωσσα σχολεία, αφού πέτυχαν να βάλουν στο νομοσχέδιο την Αγγλική ως γλώσσα εξέτασης, το αποσιωπούν αυτό και περιορίζονται σε άλλα επιχειρήματα, όπως η διαφορετική ύλη και ο διαφορετικός τρόπος διδασκαλίας. Είναι αβάσιμες από κάθε άποψη αυτές οι αιτιάσεις. Είναι πρωτόγνωρες και άτοπες. Ποτέ δεν διατυπώθηκαν στις προηγούμενες διεκδικήσεις τους. Παλαιότερα μιλούσαν ξεκάθαρα για εξεταστικό δοκίμιο στα Αγγλικά. Γιατί αποφεύγουν τώρα να το πουν ξεκάθαρα στην κοινωνία; Θέλουν να μπουν σε πορεία αλλαγής μητρικής; Αυτοπροσδιορίζονται διαφορετικά; Γιατί το αποκρύβουν με αιτιάσεις που λειτουργούν ως προπέτασμα καπνού;
Για τις αιτιάσεις υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση: Είναι απόλυτα δυνατόν και εντός της υφιστάμενης νομοθεσίας να καθησυχασθούν όλες οι αντιρρήσεις σχετικά με την ύλη και το διαφορετικό τρόπο διδασκαλίας και συνεπακόλουθα και της εξέτασης. Εξεταστέα ύλη θα είναι η κοινή σε δημόσια και ιδιωτικά σχολεία, η οποία είναι εκτεταμένη στα περισσότερα μαθήματα και ταυτόσημη στα υπόλοιπα. Ο τρόπος εξέτασης, αν και γνωστός και δημοσιευόμενος κάθε χρόνο, μπορεί να συγκαθορισθεί με αντιπροσωπευτικό δείγμα εξεταστών κατά την εκπόνηση του εξεταστικού δοκιμίου, αρκεί τα πολλά μεμονωμένα ιδιωτικά σχολεία να συμφωνήσουν στην εκπροσώπηση τους, αν πραγματικά εννοούν τις αιτιάσεις τους και ο καυγάς δεν είναι για την αγγλική γλώσσα. Επιλέον, το ίδιο το υπουργείο έχει μεγάλη παρακαταθήκη δυνητικών θεματοθετών πολλοί από τους οποίους προέρχονται από μακράν υπηρεσία σε ιδιωτικά σχολεία.
Είμαστε όλοι παιδιά της ίδιας κοινωνίας, της ίδιας εθνικότητας, με το ίδιο πολιτισμικό υπόβαθρο. Δεν είναι δυνατό να μην συγκλίνουμε στην εκπόνηση ενός ενιαίου εξεταστικού δοκιμίου στη μητρική μας γλώσσα.
Αβάσιμες είναι και οι αιτιάσεις για τον τρόπο εισδοχής που άλλες χώρες προσφέρουν στους πολίτες τους. Είναι και εκεί το πλαίσιο εισδοχής, αυστηρό ή χαλαρό, κοινό για όλους, χωρίς ιδιαίτερες μεταχειρίσεις και συχνά αυστηρότερο για τους πολίτες της χώρας σε σχέση με διεκδικητές θέσεων από άλλες χώρες. Δεν υπάρχει αλακάρτ προσφορά. Δεν μπορεί να ζητά π.χ. κάποιος μόνο τον τρόπο εισδοχής στη Γαλλία (που είναι ελεύθερος σε όλους τους κλάδους, αλλά συνδέεται με απόρριψη πολλών φοιτητών μετά από ένα χρόνο φοίτησης) και μετά να επιμένει στον κανονισμό φοίτησης άλλης χώρας που στο δικό της πλαίσιο φαίνεται χαλαρός και προστατεύει από πρόωρη απόρριψη.
Παρομοίως ένας γραφικός συνομιλητής μας στις ενδοκυπριακές κάθε τόσο μιλούσε για μεμονωμένα στοιχεία ομοσπονδίας πότε στη μία χώρα και πότε στην άλλη. Όταν η δική μας πλευρά του είπε να διαλέξει όποια χώρα ο ίδιος θέλει και να δεχτούμε όλα ανεξαίρετα τα ομοσπονδιακά της στοιχεία, τότε σταμάτησε να επιλέγει αλακάρτ ό,τι του άρεσε.
Πάντως το πανεπιστήμιο, από ό,τι προχθές έδωσε στη δημοσιότητα, είναι μεγαλόψυχο στην παραχώρηση θέσεων, αλλά δεν του γίνεται το χατίρι να προτιμηθεί ή δεν καταφέρνει να κρατήσει τους φοιτητές (επ’ αυτού μπορεί να γράψω αργότερα, διότι ευθύνες υπάρχουν και αλλού). Είναι τόσο χαμηλό το επίπεδο της αγγλόγλωσσης εκπαίδευσης; Είναι μήπως χαμηλότερο από τις βαθμολογίες τελευταίου εισακτέου; Προς τι η θεσμοθέτηση και δεύτερου τρόπου εισαγωγής πρόσθετου 10%, όταν σύμφωνα με τα στοιχεία του πανεπιστημίου …
Όσον αφορά τη δεύτερη ομάδα πίεσης εντός του πανεπιστημίου, η ριζική θεραπεία θα πρέπει να γίνει με πολιτικές αποφάσεις και μάλιστα τέτοιες που να συνειδητοποιήσουν οι πανεπιστημιακοί την αυτονομία τους και μόνον.
Για την ώρα επικρατεί η προσδοκία ότι με εισδοχή ελληνοκυπρίων φοιτητών που θα αιτιώνται πρόβλημα στην κατανόηση των Ελληνικών, θα ενδυναμώσουν τη συμπερίληψη και άλλων φοιτητών σε αγγλόγλωσσες σπουδές κατά την ήδη εφαρμοζόμενη πρακτική. Αυτή η προσδοκία, κατά τη γνώμη μου, και αν έχω λάθος ας διορθωθώ, συνδέεται και με την αυταπάτη ότι θα προσελκύσουν μέρος της αφρόκρεμας ιδιωτικών σχολείων που ποτέ δεν στόχευσε σε φοίτηση στο πανεπιστήμιο Κύπρου.
Εν πάση περιπτώσει, είναι καθήκον της πολιτείας να εξακριβώσει τυχόν ελλείμματα γλωσσομάθειας του διδακτικού προσωπικού του πανεπιστημίου πέραν των προβεβλημένων με ομολογουμένως εξαιρετικά Ελληνικά, να θεσμοθετήσει δράσεις υποδοχής και υποστήριξης νεοερχομένων από μακρόχρονη διαμονή στο εξωτερικό. Αυτό συνεπάγεται βραχυπρόθεσμα και άμεσα μέτρα που εύκολα και ανέξοδα μπορούν να ληφθούν, προκειμένου για προσωπικό ευπαίδευτο και επαγγελματικά εξοικειωμένο με το γλωσσικό εργαλείο. Συνεπάγεται επίσης μακροπρόθεσμα μέτρα στήριξης της γλώσσας διδασκαλίας και αποτροπής εκτροπής σε άλλο γλωσσικό κώδικα, όπως συστηματοποίηση ορολογίας, δημιουργία βάσεων δεδομένων και ενθάρρυνση δημοσιεύσεων στην εθνική γλώσσα σε συντονισμό με αντίστοιχα ελλαδικά ιδρύματα για να παραμείνει η ελληνική μητρική ικανή για επιστημονική χρήση όπως και κάθε άλλη γλώσσα πολιτισμού ανάλογου πληθυσμιακού εκτοπίσματος.
Αν αυτά δεν τα συνειδητοποιούν οι πανεπιστημιακοί μας με όλες τις περγαμηνές, κατατάξεις, πατέντες που δεν παραλείπουν να μας διατυμπανίζουν, τότε πρέπει να αναλάβει η πολιτεία να τους επιστήσει την προσοχή τους και σε αυτά και σε όλα όσα υποχρεούνται να κάνουν αποκλειστικά και μόνον μέσα στα όρια της αυτονομίας τους.
*Εκπαιδευτικός
