ΤΗΣ ΝΙΚΟΛΕΤΤΑΣ ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ*
Το παιδικό θέατρο είναι ένα ιδιαίτερο είδος θεάτρου γιατί ακριβώς αφορά τα παιδιά. Το ποιοτικό και αξιόλογο παιδικό θέατρο ιδανικά θα ήταν καλό να αφορά όλη την οικογένεια και να έχει έξυπνες ιδέες και χιούμορ, που θα αρέσουν και στους γονείς που συνοδεύουν τα παιδιά. Το παιδικό θέατρο πρέπει να δίνει αγάπη και ελπίδα και να καλλιεργεί τον ψυχικό κόσμο των παιδιών. Είναι ευθύνη των δημιουργών να μεταφέρουν αυτά τα θετικά μηνύματα στα παιδιά, με όμορφο τρόπο και μέσα από ιστορίες με ενδιαφέρουσα πλοκή. Τα παιδιά είναι το μέλλον, είναι η ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο.
Το ποιοτικό παιδικό θέατρο θρέφει την φαντασία των παιδιών και βάζει τις σωστές βάσεις για τους μελλοντικούς ενήλικες θεατές. Το παιδικό θέατρο καλλιεργεί την καλαισθησία, μας φέρνει σε επαφή με τα συναισθήματα μας που οδηγούν στην καλύτερη και βαθύτερη γνώση του εαυτού μας. Μπορεί επίσης και πρέπει να προβληματίζει πάντα χωρίς να κουνάει το δάκτυλο στους μικρούς θεατές. Τα μηνύματα να περνάνε αβίαστα και να δίνουν ερεθίσματα μέσα από την μαγεία και την ομορφιά της ζωντανής παράστασης .
Οι δημιουργοί που ασχολούνται επαγγελματικά με το παιδικό θέατρο, νιώθουμε το βάρος της ευθύνης που έχει αυτή η επιλογή όπως επίσης και την χαρά που δίνει η ενασχόληση με ένα κόσμο παραμυθένιο, γεμάτο αγάπη για την ζωή, για μια ζωή γεμάτη χρυσόσκονη και ευτυχισμένο τέλος.
Προσωπικά νιώθω αφάνταστα τυχερή που μπορώ να μοιράζομαι τις σκέψεις μου με τα μικρά παιδιά. Νιώθω μεγάλη χαρά, που είμαι συν δημιουργός σε παραστάσεις που στοχεύουν στην καλλιέργεια της θεατρικής παιδείας και μοιραζόμαστε με τα παιδιά το αγαθό του πολιτισμού, ενώ ταυτόχρονα προσπαθούμε να περάσουμε μηνύματα αγάπης, σεβασμού και ελπίδας.
Πολύ σημαντικό για μια παράσταση είναι να έχει ποιότητα και ευρηματική πλοκή όπως για παράδειγμα η παράσταση, «Φοβάσαι το σκοτάδι», πραγματεύεται τη διαχείριση συναισθημάτων και συγκεκριμένα το φόβο για το σκοτάδι. Ο δημιουργός και σκηνοθέτης, Αντρέι Κρουπά, έφτιαξε το τέλειο θεατρικό περιβάλλον για να βοηθήσει τα παιδιά να ξεπεράσουν τον φόβο για το σκοτάδι. Στην παράσταση, η κουκουβάγια μπαίνει με ένα καροτσάκι γεμάτο πολύχρωμα φωτάκια γιατί αν και νυχτοπούλι, φοβάται το σκοτάδι.
Όταν η κουκουβάγια της ιστορίας μας αρχίζει να συναντιέται με διάφορους χαρακτήρες που κυκλοφορούν στο δάσος, μέσα από την αλληλεπίδραση μαζί τους, αρχίζει χωρίς να το καταλαβαίνει να σβήνει ένα, ένα τα φωτάκια μέχρι που στο τέλος προσπαθεί να δει στο σκοτάδι και καταλαβαίνει ότι δεν χρειάζεται πια να κουβαλάει παντού τα φωτάκια της. Επίσης η παράσταση παρουσιάζει την ομορφιά του σκοταδιού μέσα από ένα animation της εικαστικού, Μαρίας Χριστοφόρου, και συνεπαίρνει να παιδιά σε ένα όμορφο ταξίδι.
Ένα άλλο παράδειγμα είναι η παράσταση, «H κουκουβάγια που ζήλευε» που πραγματεύεται το θέμα της ζήλειας σε κείμενο της Μαρίας Χριστοφόρου και με διασκευή και σκηνοθεσία Αντρέι Κρουπά. Η πλοκή περιστρέφεται γύρω από την κουκουβάγια που αρχικά ζηλεύει το νεογέννητο αδερφάκι της, στη συνέχεια συναντάει τους φίλους της στο δάσος και όλοι, με κάποιο μαγικό τρόπον της χαρίζουν από ένα μουσικό όργανο ή μάλλον του χαρίζουν γιατί ο πρωταγωνιστής είναι άντρας και στο τέλος της παράστασης ξεπερνάει το πρόβλημα της ζήλειας με σύμμαχο την μουσική.
Αυτή η παράσταση, όπως και οι υπόλοιπες, με θέμα την κουκουβάγια, είχαν τεράστια απήχηση τόσο για τα θέματα διαχείρισης συναισθημάτων αλλά και για τα μοναδικά σκηνικά ευρήματα, σε μια εποχή όπου η εικόνα και τα κοινωνικά δίκτυα είναι κυρίαρχα στην ζωή μας από την νηπιακή ηλικία. Εμείς, ως δημιουργοί παιδικών παραστάσεων θα πρέπει να βρίσκουμε τρόπους να κρατάμε αμείωτο το ενδιαφέρον των μικρών θεατών.
Ιδανική παράσταση είναι αυτή που έχει όλα αυτά που ανέφερα πιο πάνω και που με ένα μαγικό τρόπο και με μπόλικη δόση χιούμορ, τα παιδιά γίνονται μέρος της μυσταγωγίας και αφήνονται να πάρουν τα μηνύματα μέσα από την ανεπανάληπτη γοητεία του θεάτρου. Είναι πολύ σημαντικό, τα οφέλη που αποκομίζουν τα παιδιά από μια παράσταση, να προέρχονται από ένα ισορροπημένο και άρτιο αποτέλεσμα όπως ακριβώς συμβαίνει και στις παραστάσεις για τους ενήλικες θεατές. .
Ένα παιδί, βέβαια, που πηγαίνει συχνά στο θέατρο μέσα από την τριβή γρήγορα θα αρχίσει να καταλαβαίνει ποια παράσταση είναι καλή και ποια όχι. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία τα παιδιά αποκτούν κριτική σκέψη.
Επίσης η συχνή παρακολούθηση παραστάσεων προωθεί την φιλομάθεια και αναπτύσσει την κοινωνικότητα. Όταν βλέπουμε κάτι με άλλους μοιραζόμαστε το θέαμα, χειροκροτούμε όλοι μαζί και νιώθουμε μέρος ενός συνόλου.
Αδιαμφησβήτητα η θεατρική παιδεία είναι απαραίτητη και σημαντική, η πρόσβαση στον χώρο του θεάτρου θα πρέπει να είναι προτεραιότητα στο σχεδιασμό του εκάστοτε εκπαιδευτικού προγράμματος. Όπως επίσης και οι γονείς θα πρέπει να έχουν σαν προτεραιότητα την οικογενειακή βόλτα στο θέατρο.
Η επίσκεψη στο θέατρο ανοίγει στα παιδιά διάπλατα την πόρτα της πνευματικής καλλιέργειας. Οι καλλιεργημένοι άνθρωποι διαχειρίζονται τις καταστάσεις και τις δυσκολίες με ωριμότητα, θέτουν τα σωστά ερωτήματα, έχουν πειθώ, μαθαίνουν να εκτιμούν την γνώση και τον πλούτο που προσφέρει, εκφράζονται με άνεση και πάντα επιδιώκουν την εξέλιξη.
Tα οφέλη που προσφέρει η παρακολούθηση παραστάσεων είναι τεράστια. Το κάθε θεατρικό έργο διαφέρει αλλά σχεδόν όλα έχουν αναφορές στην ιστορία και στον πολιτισμό. Άμεσα και έμμεσα το θέατρο σφαιρικά συστήνει στα παιδιά τον ευρύτερο παγκόσμιο πολιτιστικό πλούτο. Τα φανταστικά ταξίδια σε χώρες μακρινές μεταφέρουν τα παιδιά σε ένα υπέροχο κόσμο, οι φωνές των ηθοποιών βοηθάνε τα παιδιά και τα φέρνουν σε επαφή με την γλώσσα, το απόλυτο εργαλείο επικοινωνίας.
Μέσα από το θέατρο τα παιδιά ακούνε και έρχονται σε επαφή με την σωστή χρήση, την προφορά και την εκφορά της γλώσσας. Με όλα τα πιο πάνω, είναι βέβαιο ότι το θέατρο προωθεί την ολοκλήρωση της προσωπικότητας του παιδιού.
Υπάρχουν εξαιρετικές παιδικές παραστάσεις που δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τις αντίστοιχες παραστάσεις για ενήλικες. Μην περιμένετε να μεγαλώσουν τα παιδιά σας για να πάτε στο θέατρο. Ένα παιδί μπορεί από δύο ετών να παρακολουθήσει ένα θεατρικό έργο. Δεν χρειάζεται να τα καταλάβει όλα, δεν χρειάζεται να μας αγχώνει τι θα μάθουν. Η εξοικείωση με τον χώρο του θεάτρου για παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι αρκετή. Μην ξεχνάτε ότι πάντα αλλά ειδικά στις μικρές ηλικίες τα παιδιά μας πρέπει να είναι ευτυχισμένα και να διασκεδάζουν. Το θέατρο θα σας προσφέρει αυτή την εμπειρία χαράς. Ζήστε μιαν ανεπανάληπτη μέρα μαζί με τα παιδιά σας στο θέατρο. Αξίζει!
*Καθηγήτρια Θεάτρου, Κοινωνικών και Επικοινωνιακών δεξιοτήτων, Ηθοποιός και συγγραφέας.
