ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΥ* ΚΑΙ ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΣΑΠΗ**
«Δεν γίνεται να είσαι υπέρ της δικαιοσύνης για κάποιους ανθρώπους και να μην είσαι υπέρ της δικαιοσύνης για όλους τους ανθρώπους, Μάρτιν Λούθερ Κινγκ»
Στις 29 Μαρτίου, ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα των εξετάσεων του νέου συστήματος διορισίμων του 2023[1]. Σημειώνεται πως προηγήθηκαν οι εξεταστικές διαδικασίες του 2017, του 2019 και του 2021[2]. Με μια πρόχειρη ματιά των αποτελεσμάτων, επιβεβαιώνεται αυτό που καταγράφεται εδώ και χρόνια. Το σύστημα διορισίμων είναι διάτρητο από κενά, γεμάτο από στρεβλώσεις και καταδικασμένο σε αποτυχία. Με τον τρόπο που είναι δομημένο, οδηγεί επιστήμονες συναδέλφους, σε ματαίωση και απόγνωση. Φαίνεται δε, πως από πλευράς Υπουργείου υπάρχει δυστοκία και αδυναμία να εκπονηθούν σωστά διαγνωστικά εργαλεία, που να αξιολογούν σωστά και να μην αποτελούν ανυπέρβλητα εμπόδιο που απλά οδηγούν στο να κόβονται υποψήφιοι.
Ακόμα και να δεχθούμε πως τα τεράστια ποσοστά αποτυχίας συνδέονται με την έλλειψη επαρκών γνώσεων από τους υποψηφίους, το Υπουργείο θα έπρεπε την ίδια ώρα να προβληματιστεί για το επίπεδο των Πανεπιστημίων και την ποιότητα των αποφοίτων τους. Προφανώς κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί, εκτός αν υπάρχει η πεποίθηση πως 9 στους 10 δασκάλους, 93 στους 100 φιλόλογους και μαθηματικούς, όλοι ο φυσιοθεραπευτές κλπ. πήραν το πτυχίο τους με δόλιο τρόπο!
Πιο κάτω, παρατίθενται κάποια από τα στοιχεία που αφορούν στο σύστημα διορισμών από το 2017 που έγινε η πρώτη σειρά εξετάσεων. Τα στοιχεία είναι άκρως απογοητευτικά για μεγάλο αριθμό ειδικοτήτων.
Αναντίλεκτα, η διαδικασία που εφαρμόζεται βάζει εκατοντάδες συναδέλφους σε μια επώδυνη και βασανιστική διαδικασία, κατά την οποία λίγο πολύ καλούνται να αποδείξουν πως δεν είναι ελέφαντες. Έχουν εκφραστεί επανειλημμένα επιφυλάξεις σε σχέση με το κατά πόσο οι εξετάσεις εντοπίζουν τους καλύτερους εκπαιδευτικούς. Αλλά πλέον πέραν πάσης αμφιβολίας, φαίνεται πως οι εξετάσεις, με τον τρόπο που πραγματοποιούνται είναι προβληματικές. Εκτός αν ο στόχος είναι να οδηγούν σε αποτυχία τους υποψηφίους, εξαναγκάζοντάς τους ουσιαστικά να επαναλαμβάνουν τη διαδικασία, γεμίζοντας και τα ταμεία του κράτους.
Το Υπουργείο πρέπει επιτέλους να αντιληφθεί πως όσο δεν ξεκινά ο διάλογος για τις στρεβλώσεις του συστήματος διορισμών, το σύστημα θα αποδομείται εκ των έσω. Εξάλλου, υπάρχει η παραδοχή από το ίδιο το Υπουργείο πως το σύστημα δεν είναι ελκυστικό και υπάρχει αδυναμία στο να αυξήσει τους υποψηφίους του. Λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα που υπάρχουν, το ΥΠΑΝ οφείλει να μελετήσει το σύστημα στην ολότητά του και να διορθώσει τις στρεβλώσεις που υπάρχουν. Για παράδειγμα η εξέταση ανά δυο χρόνια που ουσιαστικά είναι υποχρεωτική για τους υποψηφίους, αφού πάντα ελλοχεύει ο κίνδυνος να απωλέσουν τον διορισμό τους, η δεκαετής ισχύς της εξέτασης, το περιεχόμενο των εξεταστικών δοκιμίων, οι θεματοθέτες, η βαθμολόγηση και αναβαθμολόγηση των γραπτών, η διαφάνεια στους καταλόγους, το χρονικό σημείο που διεξάγονται οι εξετάσεις, η στατιστική επεξεργασία κλπ. είναι παράμετροι που πρέπει να επανεξεταστούν.
Από τα διαχρονικά αποτελέσματα των εξετάσεων, με αντιπροσωπευτικό πλέον δείγμα, επιβεβαιώνεται πέραν πάσης αμφιβολίας, πως ο κατάλογος διοριστέων πρέπει να διατηρηθεί. Είναι μια αναγκαιότητα που επιβάλλεται να τροχοδρομηθεί, αφού δεν είναι υπερβολή να αναφερθεί πως το 2027 δεν θα υπάρχουν εκπαιδευτικοί να στελεχώσουν τα σχολεία. Ειδικά σε κρίσιμες ειδικότητες όπως οι δάσκαλοι, οι φιλόλογοι κλπ. θα προκληθεί χάος.
Δυστυχώς δεν μπορεί να μην γίνει αναφορά στην απεγνωσμένη προσπάθεια που γίνεται από κύκλους εντός της ΠΟΕΔ, να αναγάγουν το όλο ζήτημα σε αντιπαράθεση μεταξύ υποψηφίων από τους δύο καταλόγους. Τονίζεται προς πάσα κατεύθυνση, πως κάτι τέτοιο δεν ευσταθεί και τα υπονοούμενα, κρυμμένα πολλές φορές πίσω από γνωστούς – άγνωστους, ανώνυμους ή «ανώνυμους», έχουν προφανώς άλλα κίνητρα και γίνονται εκ του πονηρού.
Τονίζεται, πως το όλο ζήτημα από τη μέρα που αναδείχθηκε, δεν τέθηκε ποτέ στη βάση της αντιπαράθεσης ή της σύγκρισης ή ακόμα και της σύγκρουσης των δύο καταλόγων. Η μη θυματοποίηση όλων των εκπαιδευτικών, από όποιον κατάλογο και να προέρχονται, ήταν και είναι αμετακίνητη θέση της ΠΟΕΔ και ως τέτοια τέθηκε και στα Συλλογικά Σώματα της ΠΟΕΔ από την Α.Κί.ΔΑ. και υιοθετήθηκαν από όλες τις Κινήσεις. Και οι δύο κατάλογοι έχουν τη χρησιμότητά τους και μπορούν να συνεχίσουν να πορεύονται παράλληλα, εξυπηρετώντας την εκπαίδευση. Είναι θετικό πως έστω και την υστάτη, άτομα ή και οργανωμένα σύνολα που φανερά ή στο παρασκήνιο προσπαθούσαν να νοθεύσουν την προσπάθεια, έχουν πλέον ανοιχτά ταχθεί υπέρ της διατήρησης του καταλόγου διοριστέων χωρίς υποσημειώσεις, χωρίς ουρές και χωρίς προϋποθέσεις. Σε παράλληλη πορεία, οι στρεβλώσεις του καταλόγου διορισίμων πρέπει να διορθωθούν, ώστε το σύστημα να αφήσει τους υποψηφίους να ανασάνουν!
Τέλος, επαναλαμβάνεται η αδιαπραγμάτευτη απαίτηση, για άμεσο άνοιγμα του διαλόγου τόσο για τη διατήρηση του καταλόγου διοριστέων, όσο και τη διόρθωση των στρεβλώσεων του συστήματος διορισίμων. Εξάλλου, τα ψέματα έχουν τελειώσει. Τα δεδομένα – αποτελέσματα, μιλούν από μόνα τους και τα χρονικά περιθώρια πλέον έχουν στενέψει επικίνδυνα. Πρέπει να είμαστε προμηθείς και όχι επιμηθείς στο συγκεκριμένο θέμα, προστατεύοντας τη Δημόσια Εκπαίδευση.
*Γενικός Γραμματέας Α.Κί.ΔΑ., Γενικός Οργανωτικός ΠΟΕΔ
*Αντικαταστάτρια Δημοτικής Εκπαίδευσης, Ομάδα Πρωτοβουλίας για Διατήρηση του Καταλόγου Διοριστέων, Στέλεχος Α.Κί.ΔΑ.
