ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΑΚΗ ΠΟΥΜΠΟΥΡΗ*
Στους σκληρούς ισχυρισμούς της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τη μισθοδοσία και το χρόνο εργασίας και διδασκαλίας των εκπαιδευτικών ακολούθησε απάντηση με διαφορετικά στοιχεία από την πλευρά των εκπαιδευτικών, η οποία αγνοήθηκε από την Ελεγκτική Υπηρεσία , η οποία στη συνέχεια κλιμάκωσε την επιστολική της επικοινωνία με τον Υπουργό Παιδείας, όπου τεκμηριώνεται μια άκρως ασυνήθιστη διαδράση μεταξύ ανώτατων στελεχών της κοινωνίας μας, από τα ελάχιστα που διορίζει ο ανώτατος ημών άρχων.
Η τελευταία εξέλιξη είναι η επίσκεψη συνδικαλιστών της ΟΕΛΜΕΚ στη Γενική Εισαγγελία, για την οποία δεν ανακοινώθηκε τίποτε, ούτε πριν ούτε μετά. Δεν ξέρουμε π.χ. αν σύγκριναν τα δεδομένα τους, τα οποία ήταν αντιφατικά, και αν η μια ή η άλλη πλευρά ή καθεμιά έχει την τόλμη να ομολογήσει τα δικά της meaerrata. Βέβαια αυτό προϋποθέτει αντί βρασμού, γαλήνην ψυχής από τη μια ή την άλλη ή καθεμιάπλευρά.
Μερικά χρήσιμα στοιχεία για τη σύγκριση με εκπαιδευτικούς άλλων χωρών παραθέτω επιγραμματικά:
- Οι ξένοι εκπαιδευτικοί δεν υπόκεινται σε σύστημα μεταθέσεων που εδώ υποχρεώνει τους εκπαιδευτικούς για το ¼ , κάποιους μάλιστα για το⅓ , της υπηρεσίας τους να υπηρετούν εκτός του τόπου κατοικίας τους. Αυτό συνεπάγεται καταλήστευση χρόνου και καταπόνηση πριν και μετά το σχολικό πρόγραμμα. Έχει δε επιπτώσεις και στο επίπεδο της προσφερόμενης διδασκαλίας.
- Στα ευρωπαϊκά σχολεία είναι ασυνήθιστο, ό,τι εδώ είναι θεσμός, δηλαδή να μοιράζονται εκπαιδευτικοί μεταξύ 2, 3, 4 (ακόμα και περισσότερων) σχολείων στον τόπο κατοικίας και/ή εξ ολοκλήρου εκτός έδρας, μετατρεπόμενοι καθημερινά, από εκπαιδευτικούς σε περιοδεύοντες πωλητές.
- Οι εκπαιδευτικοί των ευρωπαϊκών χωρών σπούδασαν κατά κανόνα με έξοδα του οικείου ευρωπαϊκού κράτους, όπου οι σπουδές είναι δωρεάν, ενώ μεγάλο μέρος των κύπριων εκπαιδευτικών σπούδασαν στο εξωτερικό με ψηλά δίδακτρα. Είναι δε εύλογο να απαιτούν αμοιβή ψηλότερη από την αμοιβή που υπόσχεται ένα κράτος που το ίδιο σπουδάζει τους μελλοντικούς του εκπαιδευτικούς.
- Το μέγιστο μέρος των ευρωπαίων εκπαιδευτικών Μέσης Εκπαίδευσης έχει σπουδάσει συνδυασμένους κλάδους και διδάσκει δύο μαθήματα, τα οποία μπορεί να είναι εντελώς άσχετα μεταξύ τους. Αυτό επιτρέπει ευελιξία στο σχολικό πρόγραμμα για πλήρη εσωτερική απασχόληση όλου του προσωπικού στο ίδιο σχολείο. Το κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα απέρριψε αυτό το σύστημα που είναι λειτουργικό, φθηνότερο, για τις περισσότερες τάξεις παιδαγωγικά καταλληλότερο, και επέλεξε εκπαιδευτικούς με διπλάσια πανεπιστημιακή κατάρτιση στον ένα και μοναδικό κλάδο τους. Αυτοί οι πτυχιούχοι που στοχεύει το κυπριακό εκπαιδευτικό σύστημα, στις ευρωπαϊκές χώρες προορίζονται για το πανεπιστήμιο, την έρευνα, τη βιομηχανία και άλλες υπηρεσίες, ιδιωτικές ή δημόσιες, με ψηλότερες απολαβές.
- Οι ευρωπαϊκές χώρες, προετοιμάζουν τους υποψήφιους εκπαιδευτικούς, με μακρότερες διαδικασίες παιδαγωγικής κατάρτισης, που μπορεί να φτάσουν μέχρι δύο χρόνια και περιλαμβάνουν θεωρία και πρακτική. Ο μακρός χρόνος που προσφέρουν οι υποψήφιοι και τον οποίο χρηματοδοτεί το κράτος, είναι χρήσιμος για να κριθεί το μέλλον των υποψηφίων. Το θέμα δεν είναι μόνον οι γνώσεις, αλλά περισσότερο η υιοθέτηση στάσεων εκ μέρους των υποψήφιων εκπαιδευτικών, η οποία χρειάζεται βιωματικό υπόβαθρο σε μια μακρά πορεία χρόνου.
- Η πλειοψηφία των κυπρίων εκπαιδευτικών χρεώνεται την ιατροφαρμακευτική της περίθαλψη με επισκέψεις σε ιδιώτες. Αν χρησιμοποιούσαν κατά κόρον τα κρατικά νοσηλευτήρια, τότε και αυτά και τα σχολεία θα δυσλειτουργούσαν ή θα έκλειναν. Το σύνολο των ευρωπαίων εκπαιδευτικών όμως εξυπηρετείται αξιοπρεπώς από το σχέδιο υγείας της χώρας τους, με τρόπο που να μην δυσλειτουργούν τα σχολεία και χωρίςοι εκπαιδευτικοί να υποβάλλονται σε έξοδα.
- Το απόλυτο συνονθύλευμα στα κυπριακά σχολεία είναι άγνωστο στις ευρωπαϊκές χώρες, τις οποίες θεωρούμε ως πρότυπο. Εκεί το σύστημα,με διάφορους τρόπους, μεριμνά για πολύ πιο ομοιογενή τμήματα, ακόμα και πολύ πιο ομοιογενήσχολεία. Για την ωριμότητα για το πανεπιστήμιο, μπορεί να προετοιμάζονται στο σχολείο μόνο τα μισά παιδιά ή και λιγότερα, όχι όλα όπως εδώ στην Κύπρο. Στην Ευρώπη, η προετοιμασία εργατικού δυναμικού σε μη επιστημονικές θέσεις εργασίας προοιωνίζεται ενωρίς για να μπορέσουν τα μη προικισμένα παιδιά να βιώσουν σχολικά χρόνια ανταποκρινόμενα στο επίπεδο τους, χωρίς άγχος και στρίμωγμα στο περιθώριο, με πρώτη προοπτική την επαγγελματική αποκατάσταση και πάντοτε ανοικτή την προοπτική για περιορισμένο φάσμα σπουδών σε κλάδο της κατάρτισης τους, αλλά με μακρότερη, μετασχολική, προετοιμασία σε σχέση με τα παιδιά της πρώτης οδού. Η μέριμνα για ομοιογενή τμήματα εκδηλώνεται τόσο με ειδικά σχολεία για παιδιά με περιγεγραμμένα ειδικά προβλήματα, ακόμα και με συμπεριφορικές ιδιομορφίες, όσο και με ειδικά πλήρη σχολεία για προικισμένα παιδιά. (Εδώ το Μουσικό ή άλλο Ειδικό Σχολείο ως προσάρτημα του ΚΙΕ στο κανονικό σχολείο του κάθε μαθητή, ομολογώ ότι αποτελεί υπό τις περιστάσεις πολύ καλή και εφικτή επινόηση. Εκεί όμως το πλήρες και αυτόνομο Ειδικό Σχολείο είναι κανόνας.) Για το δικό μας σύστημα παραμένει ζητούμενο η μέριμνα για ομοιογενή τμήματα. Υπό τις παρούσες συνθήκες παραμένει πολύ αγχογόνο και εξαντλητικό να διδάσκεις (και να διδάσκεσαι) σε τμήματα με παιδιά που κάποια προήχθησαν πραγματικά, ενώ άλλα χρειάζονται προαγωγή σε άλλη τάξη με διαφορετική ύλη. Είναι και εθνικά επιζήμιο,ένα εκπαιδευτικό σύστημα να κατασκευάζει αξιολογήσεις για ανύπαρκτες επιδόσεις και να απονέμει τυπικά προσόντα χωρίς αντίκρυσμα, με άλλα λόγια να καταπατεί την αρχή της ισότητας στη διαφορετικότητα. Σχολικά τυπικά προσόντα χωρίς αντίκρυσμα μάς εκθέτουν ήδη στο εξωτερικό και υποσκάπτουν την οικονομία μας στο εσωτερικό. Ακόμα κι αν μετεξελιχθούν σε πανεπιστημιακά τυπικά προσόντα χωρίς αντίκρυσμα, αυτά κατά κανόνα δεν προσφέρουν όφελος ούτε και στους ενδιαφερόμενους. Εθνική όμως, δημογραφική και οικονομική ζημιά προκαλούν πολλαπλά.
Για πολλά από αυτά, αλλά όλως ιδιαιτέρως για την τελευταία παράγραφο, έχω πλήρη κατανόηση ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία δεν έχει τα προσόντα να μελετήσει, να κρίνει και να αποφανθεί.
Παρομοίως δεν τρέφω αυταπάτες, όπως κάποιοι συνδικαλιστές, ότι οι γονείς θα αποφανθούν σωστά. Οι οργανωμένοι γονείς αρχικά θα αντιδράσουν όπως αντέδρασαν όταν οι ιδιοκτήτες λούναπαρκ έβαλαν δίπλα στα αλογάκια βαρκούλες για να ψυχαγωγούνται τα παιδάκια τους.Αρχικά θα συμπλεύσουν είτε παθητικά όπως τώρα, είτε με κάποια συναισθήματα σε άλλες περιπτώσεις, πάντοτε μετά από ρηχή θεώρηση. Θα αντιδράσουν εντελώς διαφορετικά αμέσως μόλις γίνουν αισθητές οι επιπτώσεις, όταν θα φωνάζουν και οι ανοργάνωτοι γονείς, αλλά πάντοτε με ρηχή θεώρηση, όταν οι αλλαγές θα είναι ήδη παγιωμένες και μη αντιστρεπτές. Αν υπήρχε μη ευκαιριακό γονεϊκό κίνημα αρχών, θα είχαμε και παγκομματική ομοψυχία σε θέματα παιδείας.
Το έχω ξεκαθαρίσει σε προηγούμενο άρθρο.
http://www.paideia-news.com/index.php?id=109&hid=21851&url=.
Δεν εμπίπτει στο ρόλο της Ελεγκτικής Υπηρεσίας να παρεμβαίνει σε θέματα εκατέρωθεν των οποίων είναι έντονος ο ανθρώπινος παράγοντας. Τώρα γίνεται ακόμα κάτι ξεκάθαρο: Μόνο καταστροφήν μπορεί να φέρει η δημόσια διαπόμπευση του συνόλου των εκπαιδευτικών στα μάτια της κοινωνίας και των μαθητών, ενώ και οι αλλεπάλληλες δημόσιεςφιλοφρονήσεις προς τον υπουργό παιδείας εμπλουτίζουν τον πολιτισμό μας με λαμπρά στίγματα.
Η παρέμβαση των εκπαιδευτικών οργανώσεων είναι φιλότιμη, αλλά ανεπαρκής. Αποτελεί καθήκον αυτού που στελέχωσε την Ελεγκτική Υπηρεσία να την χαλιναγωγήσει και να την επαναφέρει στο δρόμο του καθήκοντος της, έστω κι αν χρειαστεί να διορίσει adhoc επιτροπή, όπως εισηγήθηκα στο προηγούμενο άρθρο.
Για την ώρα, εγώ ο απρεπέστατος, θα αναβαπτίζομαι στα νάματα της ευπρέπειας που διαπνέει τα δελτία τύπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και ειδικά την τελευταία προς υπουργόν παιδείας περί προϋπολογισμού επιστολήν. Με την ευχή όπως σύντομα αυτή η επιστολή, με βάση τις λογοτεχνικές αρετές της στη μορφή και στην υφολογία της, όπως και στο περιεχόμενο, αποτελέσει ένα από τα δοκίμια της Γ΄ Λυκείου, καθώς επίσης και κείμενο γλωσσολογικής ανάλυσης για φοιτητές στα πρώτα έτη του πανεπιστημίου. Μέχρι εδώ. Σύγκριση με τις Επιστολές των Αποστόλων ούτε κάνω ούτε συνιστώ.
*Εκπαιδευτικός
