TΗΣ ΣΤΕΛΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΙΧΑΗΛΙΔΟΥ*
Λοιπόν... Αν και μου έχει ζητηθεί στο παρελθόν να γράψω θεατρικές κριτικές για φίλους, γνωστούς και αγνώστους, δεν το έχω πράξει μέχρι τώρα. Ίσως γιατί δίσταζα, ίσως γιατί δεν το ένοιωθα όπως το νοιώθω τώρα, ίσως γιατί δεν παθιάστηκα, ίσως... ίσως... ίσως... Σήμερα δεν γράφω απλά και μόνο επειδή ο Νίκος είναι φίλος, ο Αντρέας με γνωρίζει από τον καιρό που ήμουν μικρή (χα!), ο Γιώργος υπήρξε πρωινός συνταξιδιώτης στον δρόμο προς τη Λεμεσό, επειδή είμαι εκπαιδευτικός, επειδή πρόκειται για συναδέλφους, επειδή... επειδή... επειδή... Γράφω γιατί νομίζω ότι κάτι έχω να πω!
Ξεκίνησα ως εκπαιδευτικός που αγαπάει το θέατρο, έγινα ηθοποιός που κάνει θέατρο στην τάξη, κάνω μεταπτυχιακό στη θεωρία του θεάτρου και κάπου στην πορεία έπιασα τον εαυτό μου να ψάχνει το θέατρο στην πράξη και να μην το βρίσκει! Ε λοιπόν, σήμερα είδα θέατρο! Το παρακολούθησα σαν παιδί, με τα μάτια γουρλωμένα, τα αφτιά τεντωμένα και έβλεπα στο πρόσωπο της κόρης μου να καθρεφτίζεται η δική μου εμπειρία, σαν να ήμουν εγώ ο τετράχρονος θεατής της παράστασης! Θα μπορούσα να μιλήσω τώρα για θεωρίες, να κάνω σημειολογικές παρατηρήσεις, να αναλύσω τη σκηνοθεσία, το κείμενο, την παράσταση, τις ερμηνείες και στο τέλος να γράψω ένα δοκίμιο των 4000 λέξεων προς βαθμολόγηση! Δεν θα κάνω αυτό. Θα μιλήσω για την εμπειρία μου.
Σήμερα παρακολούθησα στη σκηνή ανθρώπους που αγαπάνε το θέατρο. Που γέμιζαν τη σκηνή με το μεράκι, τη διάθεση και το πάθος τους -με τον τρόπο που μόνο οι εραστές της τέχνης η αλλιώς οι ερασιτέχνες μπορούν. Γιατί για αυτούς, το θέατρο δεν έχει τη στενή έννοια του επαγγέλματος, του συμβιβασμού, του μισθού, αλλά την ευρεία έννοια της κατάθεσης της ψυχής, του χρόνου, του εαυτού τους, με αντάλλαγμα ένα χαμόγελο, ένα χειροκρότημα και μια ζεστή χειραψία –εφόδια που αρκούν για να γεμίσουν τις μπαταρίες τους για την επόμενη φορά. Σπάνια πάω στα παρασκήνια να δώσω συγχαρητήρια. Σήμερα το έκανα με την ψυχή μου. Δεν ήθελα να αφήσω κανένα πίσω χωρίς να του πω έστω και μια κουβέντα.
Δεν θα μιλήσω σαν ηθοποιός, ούτε σαν φοιτήτρια θεατρολογίας. Ως εκπαιδευτικός όμως δηλώνω περήφανη για τους συναδέλφους μου. Η παράστασή τους δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις επαγγελματικές παραστάσεις παιδικού θεάτρου. Οι όποιες αδυναμίες στις υποκριτικές ικανότητες είναι αμελητέες, εάν αναλογιστεί κανείς το γεγονός ότι επενδύοντας την παράσταση με επί σκηνής κινησιολογικούς, μουσικούς και ηχητικούς αυτοσχεδιασμούς, ζωντάνεψαν –μετά από ακούραστες πρόβες- καταιγίδες, ανέμους και φουρτούνες κάνοντας το θέατρο να γίνεται επιτέλους «μαγεία». Μια μαγεία που πραγματικά συμβαίνει μπροστά στα μάτια μας χωρίς να στηρίζεται σε εύκολα και επιτηδευμένα φωτιστικά τεχνάσματα και ηχογραφημένα εφέ.
Με έχουν κουράσει πραγματικά οι παραστάσεις που στερούνται ειλικρίνειας. Τα παιδιά είναι δυσκολότεροι θεατές από τους ενήλικες. Πρέπει να τα σεβόμαστε και αυτά. Να μην έχουμε παράπονο που η νέα γενιά δεν θα μας δώσει καλούς θεατές. Τους θεατές τους εκπαιδεύουμε με τα ερεθίσματα που τους δίνουμε. Τα σαχλά αστεία, τα ψεύτικα voice overs των ηθοποιών –γιατί δεν μπορούν να τραγουδήσουν ούτε μία νότα- η ευκολία της ηχογράφησης και η πανδαισία χρωμάτων, εφέ, κουστουμιών, σκηνικών και δήθεν θεάματος (για να κρύψουμε τις ατέλειες) δεν αποτελούν παρά ένα ξεγέλασμα που θα γυρίζει πάντα μπούμερανκ στα μούτρα μας. Χίλιες φορές ειλικρινείς ατέλειες παρά ψεύτικες τελειότητες!
Είναι τεράστιο επίτευγμα για μια παιδική παράσταση να καταφέρνει να κρατάει σε τάξη και απόλυτη ησυχία τους μικρούς θεατές. Η κόρη μου στο τέλος της παράστασης ένοιωσε την ανάγκη να δικαιολογηθεί που είχε διψάσει και έπρεπε να πιεί νερό κατά τη διάρκεια του έργου –αργότερα μου εξομολογήθηκε ότι δεν θα έπρεπε να πιεί νερό γιατί στην αρχή της παράστασης μας είπαν ότι απαγορεύονται τα ποτά! Ο σεβασμός απέναντι στην τέχνη κερδίζεται –και σίγουρα αυτό δεν είναι εύκολη υπόθεση. Υποχρέωση της τέχνης να τον κερδίσει μέσα από την ειλικρίνειά της και της εκπαίδευσης να τον διδάξει με την κουλτούρα που προάγει.
Η παράσταση τα είχε όλα: ζωντανό τραγούδι, ζωντανή μουσική, ζωντανούς αυτοσχεδιασμούς, ζωντανές ψυχές και ένα ζωντανό σκηνοθέτη. Ένα σκηνοθέτη ζωντανό μέσα στην παράσταση που παρακολουθούσα, αλλά ζωντανό και παρόν στη θέση του να επιμελείται τον ήχο και τη μουσική του έργου. Απ’ εκεί που καθόμουν του έριχνα κλεφτές ματιές. Δεν ακούμπησε την πλάτη του καθόλου στην καρέκλα, δεν χαλάρωσε λεπτό. Τον έβλεπα να παρακολουθεί την παράσταση με την ίδια αγωνία που ο δάσκαλος παρακολουθεί τους μαθητές του στην σκηνή κατά τη διάρκεια της σχολικής γιορτής και να ψιθυρίζει συνεχώς τα λόγια ταυτόχρονα με τους ηθοποιούς του! Και τότε σκέφτηκα πως πραγματικά θα ήταν τιμή μου εάν συμμετείχα και εγώ σε αυτή την παράσταση!
Τα θερμά μου συγχαρητήρια σε όλους. Κυριάκο σου πάει το κωμικό, Αντρέα κινησιολογικά με εξέπληξες, Γιώργο είσαι πολύ πειστικός Δρακοκύκλωπας. ΣΚΗΝΟΒΑΤΕΣ μπράβο σε ΟΛΟΥΣ σας! Το θέατρο είναι ψυχή και μαγεία. Τα είχατε και τα δύο. Σας ευχαριστώ.
*Εκπαιδευτικός Προδημοτικής
