ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ*
Η σύγχρονη εκπαίδευση στις μικρές ηλικίες αντιμετωπίζει ουσιαστικές αλλαγές ανάλογα με τις ανάγκες της πολυπολιτισμικής κοινωνίας και των διαφορετικών κοινωνικών ομάδων. Η ανάπτυξη καινοτόμων διδακτικών πόρων, η επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών και η εμπλοκή των γονέων είναι από τις πιο σημαντικές προϋποθέσεις προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα της πρώιμης παιδικής εκπαίδευσης και φροντίδας (Ματσαγγούρας, 2002). Η μάθηση διεξάγεται μέσα από δραστηριότητες που έχουν νόημα για τα παιδιά, χρησιμοποιούνται αντικείμενα οικεία προς τα παιδιά και γενικότερα καθετί από το οικείο περιβάλλον του παιδιού (Wood, 1998).
Η στρατηγική συνεργασία «Me and my Family» στοχεύει στην προώθηση της κοινωνικής ένταξης των οικογενειών και στην αύξηση της συμμετοχής των γονέων στην εκπαιδευτική διαδικασία, ενσωματώνοντας δείγματα βέλτιστων πρακτικών για συνεργασία με οικογένειες στα προσχολικά προγράμματα. Τα νηπιαγωγεία από τέσσερις χώρες έχουν συνεργαστεί για να αναπτύξουν συνεργατικά πηγές διδασκαλίας, να πραγματοποιήσουν δραστηριότητες υποστήριξης για εκπαιδευτικούς που εφαρμόζουν προσχολικά προγράμματα και να αποκτήσουν νέες μεθόδους συνεργασίας με οικογένειες. Το πρόγραμμα πραγματοποιήθηκε από τον Δεκέμβριο του 2019 μέχρι τον Ιούνιο του 2021, και απευθυνόταν σε μαθητές ηλικίας 4-6 ετών.
Οι δραστηριότητες έδωσαν νέα διάσταση στο χώρο της εκπαίδευσης στον τρόπο απόκτησης και εμπέδωσης της γνώσης. Βελτιωθήκαμε ως εκπαιδευτικοί εισάγοντας καινοτομίες στον τρόπο μετάδοσης της γνώσης, στη χρήση τεχνολογίας. Οργανώσαμε σεμινάρια κατά τις Συνεδρίες Προσωπικού, έγιναν συνδιδασκαλίες, συνεργαστήκαμε με τους γονείς των μαθητών μας και μέσω της πλατφόρμας τηλεκπαίδευσης πραγματοποιήθηκαν κοινές συναντήσεις με τους μαθητές των συνεργαζόμενων σχολείων.
Ακολουθεί ένα Link με τα βιβλίο που δημιουργήθηκε στο Storybook το οποίο δημιουργήσαμε από κοινού με δείγμα των εργασιών μας σχετικά με δραστηριότητες που έγιναν για γονείς και παιδιά:
https://www.storyjumper.com/book/read/103951866/606f0f6ecc83f
Ακολουθεί το Link με το Twinspace του προγράμματος:
https://twinspace.etwinning.net/105602/home
Ακολουθεί το Link με το padlet το οποίο δημιουργήσαμε από κοινού για γνωριμία των εκπαιδευτικών και των σχολείων:
https://padlet.com/Eftychia/cwcecv0imjdx
Ακολουθεί το Link με το padlet το οποίο δημιουργήσαμε από κοινού με συνταγές από τις 4 συμμετέχουσες χώρες:
http://padlet.com/rahelrist32/7nzktajpol9xsstw
Ακολουθεί το Link για Δημιουργία online puzzle και online παιχνίδια: https://twinspace.etwinning.net/105602/pages/page/838865
Χρησιμοποιήσαμε το zee maps μια υπηρεσία χαρτογράφησης, για την τοποθέτηση των σχολείων μας: https://www.zeemaps.com/
Αρχίζοντας, το Δημόσιο νηπιαγωγείο Τραχωνίου, έχει εγκριθεί με το Erasmus+ KA 229 Strategic Partnership “ME AND MY FAMILY”από το Δεκέμβριο 2018 – τον Ιούνιο 2021. Το πρόγραμμα περιλάμβανε πέντε μικρής διάρκειας κοινές δραστηριότητες κατάρτισης προσωπικού, τέσσερα εργαστήρια που πραγματοποιήθηκαν για την κατάρτιση συμμετεχόντων και τοπικών δασκάλων (μουσική και δράμα, τέχνες, χειροτεχνίες, αθλητισμός), κινητή έκθεση παιδικών σχεδίων / ζωγραφικών έργων "Me and My Family", εικονικές γκαλερί των φωτογραφιών που έγιναν από παιδιά με τη βοήθεια μελών της οικογένειας "Me and My Country", συλλογή βίντεο χαιρετισμών "Say Hello", Ηλεκτρονικό βιβλίο "Me and My Family" που περιλαμβάνει τουλάχιστον δώδεκα περιγραφές γεγονότων ή δραστηριοτήτων που υλοποιούνται από τους συνεργάτες για παιδιά και τις οικογένειές τους, ανάπτυξη του έργου eTwinning στο ίδιο θέμα, δημιουργία εκπαιδευτικών πόρων στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής πρακτικής, δραστηριότητες ή εκδηλώσεις στις οποίες συμμετέχουν παιδιά και οι οικογένειές τους (τουλάχιστον τρεις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται από κάθε συνεργάτη), δημιουργία ιστολογίου έργου και προφίλ σε ορισμένα κοινωνικά μέσα, σεμινάρια διάδοσης τοπικών αποτελεσμάτων για εκπαιδευτικούς και γονείς (50 ή περισσότεροι συμμετέχοντες σε κάθε χώρα, ένα τελικό συνέδριο με συμμετοχή συμμετεχόντων στο πρόγραμμα και 50 ή περισσότερους τοπικούς συμμετέχοντες.
Βασιζόμενοι στα πιο πάνω, δημιουργήσαμε το Πρόγραμμα etwinning “Me and my Family”. Ετοιμάσαμε διαθεματικές δραστηριότητες για γονείς και παιδιά, μέσα από τις δημιουργικές τέχνες, μουσική, εικαστικά, κίνηση, θέατρο, οι οποίες ανταποκρίνονται στο ΑΠ του ΥΠΠΑΝ. Τα παιδιά ανέπτυξαν ικανότητες όπως επίλυση προβλήματος, κριτική και δημιουργική σκέψη. Η μεθοδολογία βασίστηκε στο πλαίσιο της συνεργατικής μάθησης. Η προσέγγιση του θέματος έγινε βιωματικά. Συζήτηση, οπτική παρατήρηση, αξιοποίηση λογισμικών, εμπλουτισμένη διδασκαλία, ομαδική εργασία, καταιγισμός ιδεών, συλλογή υλικού από το διαδίκτυο. Παράλληλα η δράση υλοποιήθηκε βασιζόμενη στο πλαίσιο της μάθησης βασισμένης στο παιχνίδι. Γνωριμία, παρουσίαση σχολείων, δημιουργία συνεργατικού ψηφιακού βιβλίου, ανταλλαγή ιδεών, αξιολόγηση της δράσης, αποτελούν μερικές από τις συνεργατικές δράσεις στις οποίες συμμετείχαν όλοι οι μαθητές των συνεργαζόμενων Σχολείων.
Το έργο είχε ως βασικό στόχο την γνωριμία σχολείων και την από κοινού συνεργασία και δημιουργία, τη συνεργασία σχολείου – οικογένειας και παιδιών. Ήταν πλήρως συμβατό με το Αναλυτικό πρόγραμμα του ΥΠΠΑΝ για το Νηπιαγωγείο. Τέθηκαν στόχοι γνωστικοί, ψυχοκοινωνικοί και Κοινωνικοσυναισθηματικοί με απώτερο στόχο την ανάπτυξη ποικίλων δεξιοτήτων. Ιδιαίτερα έμφαση δόθηκε στην επικοινωνία, κριτική σκέψη, δημιουργικότητα και τη συνεργασία. Κατανόησαν τη σημασία της συνεργασίας για τη δημιουργία ενός συλλογικού έργου, δραστηριοποιήθηκαν στο πλαίσιο της διερευνητικής και συνεργατικής μάθησης, ενώ έμαθαν να σέβονται τη γνώμη, τα έργα των άλλων και τις διαφορετικές απόψεις. Γνωρίστηκαν με παιδιά από άλλα σχολεία, καλλιέργησαν κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες. Οι μαθητές ασχολήθηκαν με ιδιαίτερο ζήλο σε κάθε έκφανση του έργου. Εργάστηκαν τόσο σε επίπεδο ολομέλειας όσο και σε επίπεδο ομάδων στο πλαίσιο του τμήματος τους. Ιδιαίτερα φάνηκε να δείχνουν τον ενθουσιασμό τους κατά τη συνεργασία με τα άλλα σχολεία αλλά και με το τελικό αποτέλεσμα του έργου τους. Λάτρεψαν το γεγονός ότι συμμετέχαν και οι γονείς τους, το ίδιο και οι γονείς. Το συνεργατικό τους βιβλίο με την αποτύπωση των δραστηριοτήτων που υλοποιήθηκαν αλλά και το γεγονός ότι όλοι ήταν συνοδοιπόροι σε μια συνεργατική αποστολή, τους χαροποίησε ιδιαίτερα. Ως εκπαιδευτικοί, συμπεριλάβαμε δημιουργικές δραστηριότητες σε όλα τα μαθήματα διδασκαλίας ώστε να συμπεριληφθούν όλα τα παιδιά και μοιραστήκαμε υλικό το οποίο θα έχει χρήση στην καθημερινή μας εργασία δημιουργώντας έναν ανοικτό εκπαιδευτικό πόρο διαθέσιμο προς όλους στην ομάδα.
Η παρούσα δράση υλοποιήθηκε τα σχολικά έτη 2019 – 2020, 2020-2021 σε 4 Σχολεία από 4 Χώρες και περισσότερα από 100 παιδιά. Δημόσιο Νηπιαγωγείο Τραχωνίου, Λεμεσού, Κύπρος, Skolmeistars” ltd privatepreschool “Mazinskajura” Riga, Latvia, Tallinnkindergarten “Vesiroos” Tallinn, Estonia, OzelDiyarbakirTEDAnaokuluDiyarbakir, Turkey.
Oι εκπαιδευτικοί για την μεταξύ τους επικοινωνία αξιοποίησαν ιδιαιτέρως κάθε δυνατότητα που δινόταν μέσα από την πλατφόρμα του eTwinning όπως email, τηλεδιάσκεψη, chat, με σκοπό τη δημιουργία ενός άκρως συνεργατικού έργου. Για να βιώσουν τα παιδιά τη χαρά της συνεργατικής μάθησης και πέρα από τα στενά όρια της τάξης, διοργανώσαμε διάφορες online επικοινωνίες, τηλεδιασκέψεις μέσω skype, WhatsApp και twinspace για να γνωριστούμε, να παίξουμε, να τραγουδήσουμε, να κάνουμε συνδιδασκαλίες, ενώ έγινε ανταλλαγή ιδεών και προτάσεων αξιοποίησης τους. Τα παιδιά εργάστηκαν σε ομάδες σε δραστηριότητες που αφορούσαν τα παιδιά και σε δραστηριότητες για γονείς και παιδιά, έτσι τους δόθηκε η ευκαιρία να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και δεξιότητες μάθησης. Υπήρξε διαρκής επαφή, επικοινωνία και συνεργασία με τους εταίρους μας μία φορά την εβδομάδα, ώστε να κυλά ομαλά το πρόγραμμα, να γίνονται υποθέσεις και προβλέψεις, να επιλύονται προβλήματα και να παρουσιάζονται τα αποτελέσματά του έργου.
Η δημιουργία του έργου "Me and my Family" έγινε από κοινού από όλους τους εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν. Ο καταμερισμός των εργασιών έγινε και κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του έργου αλλά και κατά τη διάρκεια της υλοποίησης του. Κάθε εκπαιδευτικός ανέλαβε επίσης να ανεβάσει ένα κομμάτι του έργου στην πλατφόρμα eTwinning προκειμένου να δοθεί η δυνατότητα σε όλους να έρθουν σε επαφή με την πλατφόρμα. Επίσης υπήρχε διαρκής επικοινωνία σε όλη τη διάρκεια του έργου. Παράλληλα η συνεργασία και ο καταμερισμός εργασιών έγινε στο πλαίσιο της διαδικτυακής μας επικοινωνίας (δημιουργία τηλεδιασκέψεων), δημιουργία google docs, δημιουργία eBook, ανταλλαγή e - mail και μηνυμάτων μέσα από τα social media αλλά και το Twinspace. Η συνεργασία των μαθητών τόσο σε επίπεδο τάξης όσο και σε επίπεδο σχολείων, αφορούσε τη δημιουργία ενός συνεργατικού eBook, βίντεο και ποικίλων δραστηριοτήτων αξιοποίησης όλων των γνωστικών αντικειμένων. Είμασταν σε επαφή και συνεργασία με τους εταίρους μας μία φορά την εβδομάδα, ώστε να κυλά ομαλά το πρόγραμμα, να κάνουμε υποθέσεις και προβλέψεις, να λύσουμε προβλήματα και να παρουσιάσουμε τα αποτελέσματά μας. Οργανώναμε δραστηριότητες οι οποίες διαδραματίζονταν ταυτόχρονα με τα παιδιά των συνεργαζόμενων σχολείων.
Για τη διεξαγωγή του έργου αξιοποιήθηκαν ποικίλα συνεργατικά εργαλεία μάθησης.Τόσο τα παιδιά όσο και οι εκπαιδευτικοί ασχοληθήκαμε σε βάθος με την απόκτηση δεξιοτήτων τεχνολογίας, ώστε να δημιουργήσουμε δραστηριότητες ελκυστικές, προσεγμένες και καινοτόμες ώστε να ανταποκρίνονται και να προσαρμόζονται στο επίπεδο των μαθητών μας και να μπορέσουν να αξιοποιηθούν περαιτέρω και από άλλους μαθητές. Πιο συγκεκριμένα κάθε σχολείο απέκτησε λογαριασμό gmail προκειμένου να μπορούν να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες των google docs. Για τη δημιουργία ενός κοινού χάρτη αξιοποιήθηκε το zee maps, μια υπηρεσία χαρτογράφησης που μας επέτρεψε να δημιουργήσουμε ένα διαδραστικό χάρτη όπου οι μαθητές έψαξαν και βρήκαν το σχολείο τους και στη συνέχεια το "τοποθέτησαν" στο χάρτη. Έγινε χρήση του Twin Space, τόσο από τα παιδιά όσο και από τους εκπαιδευτικούς. Δημιουργήθηκε συνεργατικό βιβλίο δραστηριοτήτων, με την αξιοποίηση του συνεργατικού εργαλείου "storyjumper". Έγινε χρήση του Skype, WhatsApp και διαφόρων χρήσιμων ιστοσελίδων που θα βοηθούσαν στη καλύτερη διεξαγωγή του προγράμματος. Για τον διαμοιρασμό του υλικού ανάμεσα στους εκπαιδευτικούς, αξιοποιήθηκε το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο τόσο μέσα από την πλατφόρμα του eTwinning όσο και από τα mail accounts των σχολείων και των εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί για την επικοινωνία τους αξιοποίησαν ιδιαιτέρως κάθε δυνατότητα που δινόταν μέσα από την πλατφόρμα του eTwinning όπως email. Αξιοποιήθηκε το συνεργατικό διαδικτυακό εργαλείο jigsaw planet, όπου δημιουργήθηκε παζλ καθώς επίσης το beebot emulator για παιχνίδια με την BeeBot http://a9ef1a7334.nxcli.net/emu/beebot.html?beebot_mat_card
Οι δραστηριότητες ήταν προσεγμένες και σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας, δίνοντας μια νέα διάσταση στο χώρο της εκπαίδευσης για τον τρόπο απόκτησης και εμπέδωσης της γνώσης από τους μαθητές. Καθώς επίσης δόθηκαν τρόποι συνεργασίας σχολείου-οικογένειας μέσα από δραστηριότητες που χαροποιούν και τους γονείς και τα παιδιά. Βελτιωθήκαμε ως εκπαιδευτικοί εισάγοντας καινοτομίες στον τρόπο μετάδοσης της γνώσης, στη χρήση της τεχνολογίας, τόσο στην τάξη όσο και στο σχολείο μας γενικότερα. Μεταφέραμε τις δικές μας γνώσεις και εμπειρίες στους συναδέλφους, οργανώνοντας σεμινάρια κατά τις Συνεδρίες Προσωπικού. Ταυτόχρονα έγιναν συνδιδασκαλίες. Έγινε αξιολόγηση της δράσης με ατομικά και ομαδικά ερωτηματολόγια, από τα παιδιά. Τα σχολεία υιοθέτησαν νέες μεθόδους διδασκαλίας. Ανέπτυξαν τις κοινωνικές ικανότητες και σχέσεις μεταξύ των μαθητών και του προσωπικού, καθώς και τις κοινωνικές δεξιότητες και τη δημιουργική χρήση του χρόνου.
Αναπτύχθηκε η δημοκρατία και η συνεργασία, ο ρόλος της κοινότητας των μαθητών αναβαθμίστηκε και υπάρχει ένας πιο ισχυρός δεσμός με την κοινότητα και τους γονείς.
Οι δραστηριότητες των σχολείων προσέφεραν ένα ευρύ φάσμα ευκαιριών για βιωματική μάθηση στα παιδιά μας, ώστε το ενδιαφέρον τους να είναι υψηλότερο και η κατανόησή τους βαθύτερη. Κάποιες από τις δραστηριότητες και αξιολόγηση του έργου, ολοκληρώθηκαν μέσα από τα σπίτια τόσο των εκπαιδευτικών όσο και των παιδιών, εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού ο οποίος μας καθήλωσε στα σπίτια μας. Δραστηριότητες αποστέλλονταν στα παιδιά και τις υλοποιούσαν με τους γονείς τους, οι οποίοι μας έστελναν πίσω φωτογραφίες. Mετά την ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων, διοργανώσαμε τηλεδιάσκεψη, όπου οι εκπαιδευτικοί παρουσίασαν τα αποτελέσματα του έργου στους γονείς. Έγινε επίλυση αποριών και δόθηκαν στους συναδέλφους παραδείγματα δραστηριοτήτων και ανταλλαγή ιδεών. Επιπρόσθετα, δημιουργήθηκε ένα Δημόσιο Twinspace και έγινε δημοσίευση στην Ιστοσελίδα των σχολείων.
Ως εκπαιδευτικοί οφείλουμε να επιμορφωνόμαστε συνέχεια και να διευρύνουμε τις γνώσεις μας, κάτι το οποίο μας προσφέρουν τα Etwinning προγράμματα. Τέτοιου είδους δραστηριότητες, έχουν θετικά αποτελέσματα τόσο στους μαθητές, όσο και στους εκπαιδευτικούς, εισάγοντας καινοτομίες στο χώρο της εκπαίδευσης.
ΑΝΑΦΟΡΕΣ
Ματσαγγούρας, Η. (2002). Η διαθεματικότητα στη σχολική γνώση. Αθήνα: Eκδ. Γρηγόρη.
Wood, D. (1998). How children think and learn. Oxford: Blackwell.
*Δημόσιο Νηπιαγωγείο Τραχωνίου, Λεμεσός, Κύπρος.
